شورش واگنر از نگاه جهان/ قائله‌ای که ظاهراً ختم به خیر شد
تاریخ انتشار: ۴ تیر ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۰۶۷۸۴۶
مهسا مژدهی: از ساعات ابتدایی جمعه شب، خبرهای ضدونقیضی در مورد بهم خوردن اوضاع روسیه منتشر شد. گروه واگنر با رهبری یوگنی پروگوژین، در اعتراض به وزیردفاع روسیه و عملکردش، اعلام کرد با استفاده از نیروهای خود وارد خاک روسیه می‌شود. در ادامه آنها توانستند تانک‌های خود را وارد منطقه روستوف کنند و از آنجا به سمت مسکو بیایند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
غرب در حالی که خود را در جنگ با روس‌ها می‌بیند تمام تلاش خود را کرد تا از بحرانی که برای پوتین پیش آمد هیجان‌زده نشود. اغلب کشورهای اروپایی با اتفاقات روسیه رفتاری محتاطانه داشتند و اعلام کردند که در حال نظاره کردن روند اتفاقات هستند. از همان ساعات ابتدایی بحران، وزارت امور خارجه روسیه با انتشار بیانیه‌ای درباره «استفاده» غربی‌ها از شورش واگنر برای «دستیابی به اهداف خودشان» هشدار داده بود.
وزارت دفاع بریتانیا وضعیت فعلی روسیه را مهم‌ترین چالش برای دولت این کشور در چند سال اخیر خواند. در همین حال کاخ ریاست جمهوری فرانسه نیز در بیانیه‌ای اعلام کرد: به دقت وضعیت امنیتی و سیاسی را در روسیه پایش می‌کنیم.فرانسه همچنین گفت کماکان بر موضع حمایت از اوکراین متمرکز خواهد ماند. بوریس پیستوریوس، وزیر دفاع آلمان هم گفت که این کشور درباره تحولات روسیه هیچ گزینه‌ای برای اقدام ندارد. رئیس‌جمهور لهستان هم گفته با نخست‌وزیر و وزارت دفاع درباره وضعیت روسیه رایزنی کرد و افزود که ورشو اوضاع را زیر نظر دارد.
آنالنا بربوک، وزیر امور خارجه آلمان نیز در توییتی نوشت: ما از دیروز تحولات روسیه را از نزدیک رصد می‌کنیم و با شرکای بین‌المللی خود در تماس نزدیک هستیم.
جاستین ترودو، نخست‌وزیر کانادا هم درباره این درگیری‌ها با موضع‌گیری مشابهی گفت: ما با متحدان خود در تماس هستیم و به نظارت دقیق بر وضعیت در روسیه ادامه خواهیم داد. لهستان و بریتانیا اعلام کردند تحولات روسیه و اقدامات مسکو را زیر نظر دارند و قطر نیز درباره این وضعیت ابراز نگرانی کرد. وزارت امور خارجه آمریکا اما اعلام کرد با متحدان و شرکای این کشور درباره شورش گروه واگنر در روسیه گفت‌وگو کرده است.
جوزپ بورل، مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا هم در توییتی نوشت که مرکز واکنش به بحران اتحادیه اروپا برای پیگیری تحولات روسیه فعال شده است.
جو بایدن، رئیس جمهور آمریکا امروز با امانوئل ماکرون، رئیس جمهور فرانسه، اولاف شولتس صدراعظم آلمان و ریشی سوناک، نخست وزیر بریتانیا صحبت کرد. رهبران در مورد وضعیت روسیه گفتگو کردند. آنها همچنین حمایت تزلزل ناپذیر خود از اوکراین را تأیید کردند.
ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهوری اوکراین که کشورش در جنگ با روسیه است، شورش کوتاه مدت واگنر را تحسین کرد. پس از آنکه نیروهای واگنر از عقب نشینی کردند، مشاور رئیس جمهوری اوکراین، ناامیدی کی‌یف را ابراز کرد.مشاور ارشد ولودیمیر زلنسکی، رئیس جمهوری اوکراین در این باره نوشت: «انتخاب غیرعادی پریگوژین... شما در شرف حذف پوتین بودید قدرت مرکزی را به دست گرفتید، به حومه مسکو رسیدید و ناگهان... عقب نشینی کردید، این باعث شگفتی است.»
چه کسانی از پوتین حمایت کردند؟برخی از کشورها از پوتین حمایت کردند و فوری پشت رئیس‌جمهور روسیه در آمدند. در راس این کشورها ترکیه بود و اردوغان، پا پیش گذاشت. رجب طیب اردوغان، رییس‌جمهور ترکیه در گفت‌وگوی تلفنی با پوتین اعلام کرد کشورش برای ایفای نقش در پایان دادن به تنش‌ها در روسیه آماده است. همچنین پوتین با الکساندر لوکاشنکو، همتای بلاروسی خود گفت‌وگو کرد و او را از اتفاقات پیش آمده در روسیه مطلع کرد. در نهایت هم لوکاشنکو بود که با پا درمیانی توانست بحران را در روسیه حل کرده و از واگنر بخواهد که به پایگاه های خود برگردند و عطای رسیدن به مسکو را به لقایش ببخشند.
دونالد ترامپ از دیگر کسانی بود که دوستی را بر پوتین تمام کرد. دونالد ترامپ به کشورهای غربی هشدار داد که برکناری ولادیمیر پوتین از قدرت می‌تواند "پیامدهای ناخواسته‌ای" را به دنبال داشته باشد. او در شبکه اجتماعی خود تحت عنوان "تروث سوشال" نوشت: آشفتگی بزرگی در روسیه ایجاد شده اما مراقب باشید که چه آرزویی می‌کنید. شاید آن آرزو به مراتب بدتر باشد. ترامپ همچنین با انتقاد از جو بایدن، رئیس‌جمهوری آمریکا و خطاب به او گفت: آن کاری را درباره روسیه انجام بده که شی جینپینگ، رئیس‌جمهوری چین از تو می‌خواهد که انجام بدهی.
سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران هم گفت که تحولات داخلی در روسیه موضوع داخلی این کشور است. ناصر کنعانی سخنگوی وزارت امور خارجه،عصر شنبه در یک موضع گیری رسانه ای، رویداد اخیر در روسیه را موضوع داخلی این کشور دانست و افزود: جمهوری اسلامی ایران از حاکمیت قانون در فدراسیون روسیه حمایت می‌کند.
وزیر امور خارجه کشورمان در گفتگو با سرگئی لاوروف همتای روسی با حمایت از حاکمیت قانون در همه کشورها از جمله کشور همسایه و دوست روسیه و انتقاد از هرگونه دخالت خارجی در امور داخلی کشورها، شرایط داخلی روسیه را یک موضوع کاملا داخلی تلقی و اظهار امیدواری کرد که کشور روسیه از این مرحله عبور کند.
رمضان قدیروف، رئیس جمهوری چچن یکی دیگر از کشانی بود که سرسختانه از پوتین حمایت کرد. او گفت آنچه نیروهای واگنر انجام دادند خنجر از پشت و یک شورش نظامی است. قدیروف گفت که نیروهایش آماده کمک به سرکوب شورش یوگنی پریگوژین، فرمانده مزدور واگنر و در صورت لزوم از روش‌های خشن هستند. قدیروف در بیانیه‌ای رفتار پریگوژین را "خنجر از پشت" خواند و از سربازان روسی خواست که تسلیم هیچ اقدام "تحریک آمیزی" نشوند. او با اشاره به اختلافات طولانی مدت بین یوگنی پریگوژین و وزارت دفاع روسیه گفت: جنگ "زمان ابراز نارضایتی های شخصی نیست". این یک شورش نظامی است. هیچ بهانه‌ای برای چنین اقداماتی وجود ندارد. قیام باید سرکوب شود و اگر این امر مستلزم اقدامات سختگیرانه است، ما آماده‌ایم. سربازان وزارت دفاع و گارد ملی جمهوری چچن قبلاً به مناطق تنش رفته‌اند. ما هر کاری برای حفظ وحدت روسیه و حفاظت از کشور آن انجام خواهیم داد!"
مدیر تلویزیون دولتی راشاتودی روسیه بعد از پایان حوادث اخیر گفت که کودتای واگنر توسط سرویس‌های مخفی ایالات متحده، انگلیس و اسرائیل سازماندهی شده بود. این در حالیست که تقریبا هیچ‌کدام از کشورهای غربی نخواستند خود را وارد قضایای اخیر کنند. از آنجایی که گروه واگنر پیش از این تحت تحریم قرار داشته و روایت خشونت‌هایش در اوکراین و افریقا و .... زبانزد عام و خاص است، هرگونه حمایت از پریگوژین می‌توانست تیر خلاص به ادعاها حقوق بشری اروپا و امریکا باشد. اما به‌نظر می‌رسد که موضع رسمی مسکو در مورد این اتفاق به گفته‌های مدیر تلویزیون راشاتودی نزدیک باشد. برخی نگرانند که بعد از این موضع گیری‌ها به تسویه حساب‌های بعدی با مخالفان پوتین بی‌انجامد.
۳۱۱۳۱۲
برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید. کد خبر 1781824منبع: خبرآنلاین
کلیدواژه: روسیه وزارت امور خارجه تحولات روسیه رئیس جمهوری رئیس جمهور وزارت دفاع
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.khabaronline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرآنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۰۶۷۸۴۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
پایان پوتین؟!/ او گورباچف نیست/ بعید است صاعقه دوبار به یکجا اصابت کند!
به گزارش خبرآنلاین، پیتر روتلند در تحلیلی برای ریسپانسیبل استیت کرفت وابسته به «اندیشکده کوئینسی» نوشت:ماکسیم ساموروکوف از مرکز کارنگی اخیرا مقاله‌ای را باعنوان" رژیم شکننده پوتین" در فارن افرز منتشر کرده است. او نوشته مانند آنچه در گذشته برای شوروی اتفاق افتاد، سیستم پوتین هم همیشه درحال فروپاشی است.
این استدلال بر اساس یک قیاس تاریخی شکل گرفته است. طبق این قیاس نظام شوروی، قوی و تغییرناپذیر به نظر می‌رسید و عملاً هیچکس فروپاشی آن را پیش‌بینی نمی‌کرد. اما در نهایت شوروی فروپاشید. به همین‌ترتیب، سیستم پوتین در حال‌حاضر قدرتمند و مقاوم به نظر می‌رسد و کمتر کسی می‌تواند فروپاشی آن را تصور کند. اما در نهایت این سیستم هم مانند شوروی، دچار فروپاشی خواهد شد.
مشخص است که چرا این استدلال برای فارن‌افرز دارای جذابیت است. پندار آرزومندانه همیشه مخاطب را جذب می‌کند. مردم دوست دارند آنچه را که می‌خواهند بشنوند را به آنها بگویند. بدون هیچ چشم‌اندازی برای یک ضدحمله موفق در اوکراین، محتمل‌ترین سناریویی که باعث می‌شود کی‌یف در جنگ پیروز شود، فروپاشی رژیم پوتین در روسیه است.
قیاس‌های تاریخی می‌توانند جذاب؛ اما گمراه کننده باشند. چرا که ممکن است توجه ما را بر شباهت‌های سطحی متمرکز کنند، در حالی که تفاوت‌های ساختاری را نادیده می‌گیرند. چندین دلیل مهم وجود دارد که مشخص می‌کند نظام پوتین در مکان بسیار متفاوتی با اتحاد جماهیر شوروی در دوره پرسترویکا قرار دارد.
اول اینکه میخائیل گورباچف تنها شش سال در روسیه قدرت را به دست داشت و هرگز نتوانست کنترل موثری بر حلقه داخلی رهبران شوروی داشته یا تغییری در بروکراسی ایجاد کند. در نتیجه او نتوانست ابتکارات سیاسی خود را اجرایی کند و ناچار شد تصمیمات رادیکال‌تری را اتخاذ کند که کل سیستم را بی‌ثبات می‌کرد.
در مقابل پوتین پس از به قدرت رسیدن در سال دو هزار خیلی سریع بر نخبگان رقیب کنترل پیدا کرده و مکانیسم قدرت عمودی را احیا کرد. او ۲۴ سال است که در قدرت بوده و اکثر تحلیلگران موافقند که پایه‌های اصلی رژیم او آنقدر قوی است که احتمالا حتی از مرگ بنیان‌گذار خود هم جان سالم به‌در می‌برد.
مسائل دوم این است: یکی از عوامل مهم در فروپاشی اتحادجماهیرشوروی این واقعیت بود که این کشور در یک جنگ در افغانستان بود و قابلیت پیروز بیرون آمدن از آن را نداشت. بنابراین اتحادجماهیر شوروی مجبور شد که با غرب وارد مذاکره شود. روسیه در حال جنگ در اوکراین است که هنوز اطمینان دارد که می‌تواند در آن پیروز شود.
مورد سوم اینکه اتحادجماهیر شوروی ورشکسته شده بود، کسری تجاری داشت و از خارج پول قرض می‌گرفت. در مقابل با وجود تحریم‌های غرب، روسیه در سال گذشته ۵۰ میلیارد دلار مازاد تجاری داشته است. اقتصاد برنامه‌ریزی شده شوروی سفت و سخت و ویران‌کننده بود و دولت در گودالی از یارانه‌های دولتی فرو رفته بود. روسیه کنونی دارای یک اقتصاد سرمایه‌داری پویا است که به‌خوبی در اقتصاد جهانی در اقتصاد جهانی ادغام شده و کارآفرینان مهارت خوبی در دور زدن تحریم‌های غرب دارند.
نکته چهارم این است که اتحاد جماهیر شوروی، فدراسیونی بود که تنها ۵۲ درصد از جمعیت آن را روس‌ها تشکیل می‌دادند. اما روسیه پوتین یک کشور متمرکزتر است که ۸۲ درصد از جمعیت آن را روس‌ها تشکیل می‌دهند. مسلما برای روسیه احتمال شورش اسلام‌گرایان در قفقاز شمالی یک چالش امنیتی بالقوه است. اما منطقی که رمضان قدیروف رهبر چچن را تبدیل به یک رعیت وفادار برای مسکو کرده، در موارد دیگر هم صدق می‌کند. بر اساس این منطق بهتر است از جریان یارانه‌ای که از مسکو می‌رسد لذت ببرید و لامبورگینی سوار شوید تا اینکه گروزنی یکبار دیگر به تلی از آوار تبدیل شود. چچنی‌ها از جنگ‌های اول و دوم درس گرفته‌اند که استقلال‌طلبی ارزش تلاش را ندارد. هیچ‌یک از جمهوری‌های دیگر در فدراسیون روسیه هم علاقه‌ای به آغاز جنگ با مسکو ندارند.
حمله ۲۲ مارس ۲۰۲۴ به تالار شهر کراوکس، نه تنها یادآور این موضوع بود که اسلام‌گرایی افراطی همچنان یک تهدید امنیتی برای روسیه است بلکه نشاندهنده شکست اطلاعاتی گسترده سرویس‌های اطلاعاتی این کشور بود. ایالات‌متحده از قبل به آنها هشدار داده بود که چنین حمله‌ای در راه است. آنها باید نگهبانان مسلح را در تمام سالن‌های کنسرت در مسکو مستقر می‌کردند. بااین‌حال، حملاتی مانند کراوکس باعث تغییر رژیم در روسیه نمی‌شود. تروریست‌ها نه از قفقاز شمالی، بلکه از تاجیکستان آمده بودند. این نشان می‌دهد که هشت میلیون کارگر مهاجر از آسیای مرکزی یک خطر امنیتی بالقوه برای روسیه است. اما ارزش آنها در اقتصاد روسیه که با مشکل نیروی کار کم مواجه است، حداقل در حال‌حاضر از چالش‌های امنیتی که ایجاد می‌کنند بیشتر است.
شورش واگنر در ژوئن ۲۰۲۳ یک تحول خارق‌العاده بود و جدی‌ترین تهدید برای ثبات رژیم پوتین از زمان تأسیس آن در سال دو هزار به حساب می‌آمد. ما هرگز نمی‌دانیم اگر یوگنی پریگوژین به عقب نرفته بود، چه رخ می‌داد. او به نیروهای خود دستور داده بود تا به سمت مسکو پیشروی کنند. اما آنچه می‌دانیم این است که قیام یا شورش واگنر در نهایت شکست خورد. پریگوژین مرده و به خاک سپرده شده و ثبات رژیم به سرعت برقرار شده است.
اجازه دادن به گروه واگنر برای توسعه و قدرت پیدا کردن تا جایی که بتواند آن شورش را به راه بیندازد، یک اشتباه جدی از سوی پوتین، پس از تصمیم او برای آغاز تهاجم تمام عیار به اوکراین بود. اما این یک اتفاق دور از ذهن باقی می‌ماند و نمی‌تواند به عنوان پایه‌ای برای سیاست ایالات متحده عمل کند.
برای پیروز شدن در دیپلماسی و جنگ نیاز به ارزیابی واقع‌بینانه از نقاط قوت و ضعف دشمن است. فروپاشی ناگهانی اتحاد جماهیر شوروی به ما یادآوری می‌کند که انتظار چیزهای غیرمنتظره را داشته باشیم. اما پوتین و رئیس جمهور چین شی جین پینگ از اشتباهات گورباچف درس خود را گرفته‌اند. واشنگتن نباید سیاست روسیه خود را با این فرض بسازد که صاعقه دو بار به یک مکان برخورد می‌کند.
*ترجمه: مهسا مژدهی
۳۱۱۳۱۲
برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید. کد خبر 1901563
تصاویر پدر ساواکی مهران غفوریان